|
Jakość materiału nadsyłanego do
masteringu
Jaka jakość materiału jest
wymagana, aby utwór był zaakceptowany do masteringu?
Nie każdy miks nadaje się do
wykonania z niego dobrego masteru. Jeśli od początku
materiał jest zgrany kiepsko, nie brzmi dynamicznie i
wyraziście, to mastering takiego nagrania do poziomu
światowego może nie być możliwy. Podstawą do ekstra dobrego
brzmienia końcowego jest bardzo dobry miks. Jeśli miks ten
nie jest dobry, albo co gorsza zawiera jakieś rażące błędy
to nie będzie można uzyskać z niego odpowiednio dobrego
brzmienia końcowego. W takim wypadku nasze studio może nie
podjąć się wykonania masteringu.
Typowe błędy jakie powtarzają
się w materiale nadsyłanym do nas do masteringu to:
-zły poziom wokalu i bębnów w
miksie. Najczęściej zbyt niski poziom.
-ogólnie płaskie brzmienie całości
-poprzednie próby masteringu i przepuszczania materiału
przez limiter = zepsuty miks i brak możliwości jego poprawy.
-zniekształcenia (tzw. clipping) powstałe wskutek miksowania
materiału zbyt głośno.
-szumy i przydźwięki w nagraniu, mikrofony ściągające
wiatrak od komputera, itp.
CZEGO NALEŻY REALISTYCZNIE OCZEKIWAĆ PO MASTERZE SWOJEGO
MIKSU:
Wszyscy słyszymy brzmienie najlepszych przebojów i słyszymy
jak one są zrobione. Często panuje pogląd, że takie
brzmienie da się osiągnąć tylko w najdroższych studiach,
korzystając z bardzo kosztownej aparatury itd. To jest
jednak tylko cześć prawdy. Najważniejsze są tutaj po prostu
wprawa, wiedza, doświadczenie osób, które pracują nad tą
muzyką. Ich decyzje podejmowane podczas nagrywania,
miksowania i masteringu mają największy wpływ na brzmienie.
Aparatura jest w tym oczywiście pomocna, ale ma jednak
znaczenie bardziej drugorzędne. Trudno oczekiwać po swoim
pierwszym miksie aby zmasterowany zabrzmiał od razu jak
najlepszy przebój grany przez radio na całym świecie.
Mastering sam wszystkiego nie załatwi- zawsze pomoże i
poprawi brzmienie, ale nie zrobi czegoś czego w nagraniu po
prostu nie ma. Dlatego oczekiwania po masterze powinny być
dostosowane do jakości posiadanego miksu.
Dobry miks musi brzmieć jakby
był lekko zabasowany, powinien mieć cichsze blachy i mniej
środka, ale wyraźny, a nawet lekko wystający wokal. Wtedy po odpowiednim masterze da profesjonalne
brzmienie. Dobry poziom to poziom dość niski, zostawiający
zapas około 3-5 decybeli (częstym błędem jest zbyt głośny
miks).
Na co
zwracać uwagę?
Kiedy przygotowujesz swój materiał do masteringu powinieneś
przestrzegać pewnych reguł, które powinny być stosowane po
to, by osiągnąć jak najlepsze rezultaty dźwiękowe, ważne dla
Twojej płyty.
1 Kiedy wykonujesz miksy końcowe, rozdzielczość 24-bit
nagrana na CD-ROM daje najpewniejsze, wolne od błędów
rezultaty. Jakość zmiksowania z rozdzielczością 16 bit 44100
khz (jakość CD) jest wprawdzie zadowalająca, ale w celu
osiągnięcia optymalnych rezultatów pożądana jest wyższa
częstotliwość próbkowania i rozdzielczość bitowa. Cyfrowe
zgrania o rozdzielczościach bitowych do 32-bit I
częstotliwościach próbkowania są również akceptowane,
wystarczy jednak dobrze zgrany miks z rozdzielczością 24
bit.
2 Upewnij się, że wszystkie miksy są dokładnie opisane i
zawierają wszelkie potrzebne notatki na temat specjalnych
wersji, wyciszeń i kolejności utworów, oraz ewentualnych
specjalnych życzeń, na przykład wyciągnięcia sola
gitarowego, syntezatora, wokalu itp.
Uwagi na temat kompresji w miksie:
Problem nadmiernej kompresji w nagraniach staje się ostatnio
coraz większy. Warto pamiętać, że kompresja jest czymś, co
łatwo jest dodać, nie tak łatwo jednak odwrócić jej
negatywne skutki! Dlatego kompresję i poziom końcowy
nagrania (limiter) znacznie lepiej jest zostawić
specjaliście. Jeśli przyślesz miks mocno skompresowany i
maksymalnie potraktowany limiterem w celu uzyskania
największej możliwej głośności, pozostawisz bardzo małe pole
do manewru dla specjalisty masteringowego. Efekt końcowy
będzie GORSZY, niż po przysłaniu miksu wykonanego
prawidłowo, z niekoniecznie dużym poziomem głośności, ale za
to ze starannie dobranymi poziomami ścieżek, efektami i
dobraną charakterystyką tonalną.
Unikaj używania kompresji lub limitera na sumie na etapie
miksowania. Rezultat często powoduje nieodwracalne szkody
dla materiału i wiąże ręce specjalisty masteringowego,
ograniczając pełny potencjał procesu masteringu. Zawodowi
inżynierowie masteringowi używają specjalnych procesorów i
wypracowanych przez całe lata technik, które owocują daleko
lepszymi rezultatami, niż próby własnego masteringu podczas
miksu. Miks nie musi być głośny, ostateczny poziom zostanie
fachowo ustalony w naszym studiu. Staraj się zostawić
przynajmniej 3dB - 6dB zapasu w swoich miksach, gdziekolwiek
tylko jest to możliwe. Nie należy również normalizować
nagrań. Każda ingerencja w materiał cyfrowy to przeliczanie
słowa i w konsekwencji możliwość powstania i narastania błędów. Jedyne
rzeczy, nad którymi naprawdę warto skupić się w miksie to
dokładność dobrania do siebie głośności poszczególnych
ścieżek, ich barwy, stereofonicznego umiejscowienia oraz
efektów.
Wokal w nagraniu
Wokal powinien być zmiksowany głośno, wyraźnie, na pierwszym
miejscu, nawet, jeśli podczas słuchania miksu sprawia on
wrażenie, że wystaje za bardzo ponad resztę. W typowym
nagraniu rock, rap czy pop wokal powinien wypełnić 50%
przestrzeni akustycznej miksu, będąc zdecydowanie na
pierwszym planie. Istnieją jednak wyjątki, np. takie, gdy
chcemy, aby wokal był celowo bardziej z tyłu albo stanowił
jedynie tło dla innych, ważniejszych instrumentów. Mocno
przetworzony wokal o charakterze efektowym czy chórki mogą
pozostać w głębokim, ledwo słyszalnym tle, jeśli taki jest
zamysł nagrania.
Perkusja i bas w nagraniu
Bębny powinny być zmiksowane dość głośno, ale bas nie
powinien brzmieć zbyt ciężko czy głośno. W miksie powinno
się go raczej "czuć" niż słyszeć. Właściwy mastering go
wyciągnie i ustawi na odpowiednim poziomie i dynamice. Gdy
bas jest ustawiony zbyt mocno wtedy zabiera zbyt dużo
przestrzeni innym instrumentem i stanowi w procesie
masteringu pewna przeszkodę w odpowiednim ustawieniu
wysokiego poziomu głośności całego nagrania. Ważne jest
również, aby już w czasie miksu stopka i bas były ustawione
nieco inaczej, o czym można przeczytać w zakładce o
miksowaniu na tej stronie. Chodzi o to, aby bas i stopa nie
grały tymi samymi częstotliwościami, tylko wzajemnie się
uzupełniały. Np. jeśli uwypuklamy 55 Hz dla stopy, bas
powinien grać w rejestrze nieco wyższym, powiedzmy 88 Hz.
Wpłynie to bardzo pozytywnie na definicję (wyrazistość) i
rozróżnialność tych instrumentów w zmasterowanym miksie.
Jeśli utwór ma charakter mocny, głośny czyli w stylach
takich jak hip-hop, dance, hard rock stopa perkusji powinna
nieco wystawac z miksu podobnie jak wokal. W ogóle, w
stylach tego typu najważniejsze są bębny i wokal, więc od
początku powinny one wyróżniać się w miksie. Reszta
instrumentów powinna być tylko oprawą dla rytmu i głosów.
Blachy w nagraniu
Należy uważać, aby blachy nie były zbyt głośne w miksie!
Mają one jedynie ozdabiać nagranie od górnej granicy pasma,
nie powinny natomiast w jakikolwiek sposób zagłuszać innych,
ważniejszych elementów miksu. Tak więc blachy w nagraniu
odsłuchiwanym na liniowej aparaturze powinny właściwie być
na granicy słyszalności, a ustawienie ich ostrzej czy
podniesienie ich głośności jest zadaniem masteringu. Ścieżki blach najkorzystniej
rozstawić po bokach panoramy stereo, tak, aby wokal
zajmujący środek nie był niczym przysłonięty. Blachy w
większości styli powinny
mieć również raczej obcięte dolne granice pasma, tak aby
były tylko ozdobnikiem miksu i nie zabierały zbyt wiele
głośności innym instrumentom.
Ponadto:
Warto, zwłaszcza na etapie miksowania oprzeć się panującej obecnie na muzycznym rynku
tendencji, aby za wszelką cenę dążyć do jak największej
głośności nagrania. Jest to rezultatem tzw. „wojen o
głośność” jakie odbywają się już od późnych lat
dziewięćdziesiątych. Pisze o tym Bob Katz, piszą inni
specjaliści o uznanej renomie w masteringu. Odbywa się to,
niestety, kosztem słuchacza i samego materiału muzycznego, a
więc i samego artysty! Muzyka realizowana w ten sposób
zbliża się często do absurdalnych poziomów zniekształceń, co
sprawia że po jednokrotnym przesłuchaniu nie chce się do
nich powracać. Dlatego przy miksowaniu warto
zostawić sobie parę decybeli luzu na wskaźnikach, a skupić
się na ładnym dobraniu do siebie poszczególnych ścieżek,
tak, aby wzajemnie się nie zagłuszały. Staranny miks zawsze
zaowocuje doskonale brzmiącym masterem. Po szczegółowe
wskazówki na temat miksowania warto przeczytać artykuł o
miksowaniu zamieszczony na naszej stronie w dziale artykuły.
Akceptowane formaty nagrań
Preferowany nośnik to płyta CD\DVD z nagranym materiałem w
formacie .wav. Inne akceptowane formaty to .aiff.
Akceptujemy również zgrania wykonane na taśmie (szpuli)
analogowej 1\4 cala z prędkościami od 9.5 cm \sek. (3.3\4
cala\sek) do 38 cm\sek (15 cali\sek). Istnieje możliwość
przesłania nagrań przeznaczonych do masteringu drogą
internetową, najbardziej odpowiedni format do tego celu to
Monkey Audio – aplikacja pozwalająca na całkowicie
bezstratne skompresowanie danych i szybki ich transfer drogą
internetową, korzystając z serwisów typu Rapid Share, materiał nie traci absolutnie nic na jakości po
powtórnym przywróceniu go do pierwotnego formatu. Format .mp3 jest właściwie
akceptowalny w swoich wyższych częstotliwościach bitowych
takich jak 256 czy 320 kbit\sek, ale jednak nie zalecamy go,
jako że jest to kompresja stratna i zawsze, teoretycznie
przynajmniej to biorąc, nasze nagranie utraci coś ze swojej
pierwotnej jakości.
zobacz
także: Mastering -przykłady mp3 >>
Wszystkie artykuły objęte są międzynarodowym prawem autorskim.
Copyright ® by Mariusz Wojtoń, 2007-2023. Kopiowanie, wykorzystywanie fragmentów w jakichkolwiek celach bez porozumienia z autorem wzbronione.
Emotion Converting Plant is registered trademark of Mariusz Wojtoń.
|
|
